Sokak hayvanları yasa taslağı kimlerin görüşüyle hazırlandı: ‘Bize sorulmadı’
Ankara’da yoğun ve gergin günler yaşanıyor. Sebebi de sokak hayvanlarına yönelik yasa taslağının TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda görüşülmesi.
Komisyondaki görüşmeler çeşitli tartışmaları da beraberinde getiriyor. Tartışmaların odağında hayvanların sokaklardan toplanıp barınaklara tıkılması ve öldürülmesi anlamına gelen ‘ötanazi’ işlemi var. Taslağı hazırlayan AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, ilgili STK ve kurumların görüşlerini aldığını belirtse de durum gerçekten öyle mi?
YASA TASLAĞI ÖNCESİ PAYDAŞLARIN GÖRÜŞLERİNİN ALINDIĞI SÖYLENDİ
Yenişehirlioğlu’nun 23 Mayıs 2024 tarihinde basın mensuplarının sorularına verdiği yanıtlardan biri taslağın nasıl oluşturulduğuyla ilgili. Buna göre Yenişehirlioğlu, “Bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı detaylı bir çalışma yürütüyor. Benim burada yaptığım; konunun paydaşlarıyla STK, gazeteciler, akademisyenler, konunun mağdurları, bu konuda hassasiyeti olan milletvekilleri ve farklı kesimden vatandaşlarımızı dinlemek, onların aktardıklarını not almak, bundan bir çıkarım elde etmek ve onların çözüm önerilerini dinlemek. Yaptığım çalışmalar bu doğrultuda. Bu çalışmaları yürütüp daha sonra bütün paydaşlardan aldığım bu bilgileri raporlaştıracağım ve gündeme getireceğiz. Nihai olarak bir metin oluşturulduğunda bunu meclise sunacağız” diyor.
Yenişehirlioğlu’nun bahsettiği metin nihayet Meclis’e geldi ve tartışılmaya başlandı. Ancak çoğu hayvan hakları savunucusu STK ve kurum yetkilisi, kendilerine söz edildiği gibi taslak öncesi görüş sorulmadığını belirtiyor. Onlara göre, Güvenli Sokaklar Derneği gibi hayvanların toplanıp öldürülmesini savunan derneklerin görüşlerini yansıtan bir metin var karşılarında.
Hayvan hakları savunucularına taslak için görüşlerinin alınıp alınmadığını soruyoruz. Kimisi hiç aranmadığını, kimisi arandığını ama ‘göstermelik’ olduğunu kimisi de aranmayı beklemeden inisiyatif alarak raporu ilettiklerini söylüyor.
Yenişehirlioğlu’nun görüş aldığını belirttiği konunun paydaşları arasında Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği Ramazan Bingöl de var. Bunu nereden biliyoruz? Bingöl, 3 Haziran’da X’te yaptığı paylaşımda Yenişehirlioğlu tarafından arandığını belirtiyor. Bingöl’ün bu paylaşımında “AK Parti Grup Başkanvekili Sn. Bahadır Yenişehirlioğlu aradı ve başıboş köpek sorunun çözümüne dair önerilerimi beklediğini iletti. Kendisine yarın fikir ve önerilerimi ileteceğim. Hassasiyetiniz ve özverili çalışmalarınız için çok teşekkür derim sayın vekilim” ifadeleri yer alıyor.
Bingöl, X’teki konuyla ilgili paylaşımlarında ‘yasayaevet’ etiketini kullanıyor.
VETERİNER HEKİMLER DERNEĞİ BAŞKANI ERTÜRK’ÜN MECLİSE GİRİŞİ YASAKLANDI
Veteriner Hekimler Derneği Başkanı Gülay Ertürk’e taslak öncesi görüşlerinin alınıp alınmadığını sorduğumuzda yanıtı “hayır” oluyor. Hatta Ertürk, 17 Temmuz’daki komisyon toplantısına dahi alınmak istenmediğini, muhalefet partisi vekillerinin araya girmesiyle toplantıya katılıp görüşlerini aktarabildiklerini belirtiyor. Ancak Ertürk’ün, bu toplantıya katıldığı gerekçesiyle 28. TBMM dönemi boyunca Meclis’e girişi yasaklanmış durumda. Ertürk konuyla ilgili “Meclis’e giremiyorum. 17 Temmuz günü yapılan komisyon toplantısına, komisyon başkanlığına. Veteriner Hekimler Derneği olarak görüş ve düşüncelerimizi dile getirmek için katılma talebiyle ilgili dilekçeli başvurumuz vardı. Önceden başvurumuzu yapmıştık. Ancak o gün, toplantıya giriş için adımızın, güvenliğin elindeki listede olmadığı gerekçe gösterilerek toplantıya başlangıçta bizleri almadılar. CHP’li milletvekillerinin komisyon toplantısında bunu dile getirmeleri ve özel çabaları sonucu o gün toplantıya girebildim. Dernek olarak tasarının geri çekilmesi ile ilgili düşüncelerimizi gerekçeleri ile birlikte dile getirdim. Ancak dünkü toplantı için öğrendim ki, güvenlik tarafından meclise girişim yasaklanmış. Dolayısıyla bugün TBMM’de bulunamayacağım.” diyor.
‘RAPORU KENDİ İNİSİYATİFİMİZLE SUNDUK’
İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi’nden Bahtiyar Güner’e de aynı soruyu yöneltiyoruz. Güner, merkez olarak kendilerine özel olarak başvurulmadığını ancak zaten konuyla ilgili hazırladıkları bir rapor olduğunu ve bunu tüm partilere gönderdiklerini söylüyor. Güner, “Baro nezdinde danışılmadı. Bizler İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi olarak hem Yenişehirlioğlu’na hem de tüm partilerin başkanlıklarına kendi hazırladığımız sorun tespitleri ve çözüm önerilerimizi içeren raporumuzu sunmuştuk. 16 Haziran’da da AK Parti’ye kendi inisiyatifimizle sunduk, resmi bir yazışma yapılmadı. Gönderdiğimiz rapor da kesinlikle dikkate alınmamış. Bunu sorunun sebeplerinden biri olan üretime dair hiçbir önlem alınmamasından da anlamak mümkün” diye konuşuyor.
Güner’e göre, komisyona gelen yasa taslağına bakınca hayvan hakları savunucularının görüşlerinin yer almadığını anlamak mümkün. Buna dair değerlendirmesi şöyle oluyor: “Bizler zaten bunun son 2-3 aylık bir hazırlık olmadığını, Murat Kurum başta olmak üzere sokaklardan tüm köpekleri toplayarak bölgesel bakımevlerine toplayacakları vaatlerinden bu konunun ele alınacağını öngörüyorduk. Bizler o zaman köpeklerin kalıcı olarak toplanmasının belediyenin yetkisinde olmadığını, kanuna aykırı söylemler içerdiğini söylüyorduk. İlgili kişilerin, yasanın bu denli değişeceğini o zamandan beri bildiklerini diye tahmin ediyoruz. Dolayısıyla kendi kafalarında olan fikirleri yazıp bizlerin sunduğu çözüm önerisi ve tespitleri de tarafsızlık imajı vermek maksadıyla aldılar fakat hiçbirini elbette değerlendirme konusu yapmadılar.”
‘HAYVANLARIN ÖLDÜRÜLMESİNİ SAVUNAN STK’LERİN GÖRÜŞLERİ DİKKATE ALINMIŞ’
Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu (HAYKONFED) Başkan Yardımcısı Haydar Özkan, Yenişehirlioğlu tarafından arandığını ifade ediyor. 15 dakikalık bir görüşme olduğu bilgisini veren Özkan, önerilerinin taslakta yer almaması nedeniyle bunun ‘göstermelik’ bir görüş olduğunu düşünüyor. Özkan “Biz telefonda konuştuk. Hatta yüz yüze de gidip önerilerimizi söyledik. Bizim önerilerimizin hiçbiri taslakta yok aksine hayvanların toplanmasını ve öldürülmesini savunan STK’lerin görüşlerini dikkate almışlar. Kesinlikle bu hali ile kabul edilebilir gibi değil” diyor.
Komisyon toplantısı esnasında kendisine ulaştığımız Yenişehirlioğlu, yasa taslağı hazırlanırken kimlerle görüştüklerine ilişkin soruyu şu şekilde yanıtlıyor: “Bu süreçte yüzlerce kişiyle görüştüm, tüm tarafları dinledim ve raporlarını aldım. Ancak takdir edersiniz ki, karşı tarafın onayı olmadan bunu kamuoyuna deklare edemem. Şunu tekrar vurgulayabilirim, görüşülmesi gereken tüm taraflar ile görüştüm.”
